Anh đang trên đường giành danh hiệu Chiếc giày vàng Premier League. Salah hiện có 27 bàn thắng, nhiều hơn 6 bàn so với Erling Haaland đang bị chấn thương, và hơn Alexander Isak 7 bàn. Anh chỉ còn kém 3 lần tham gia bàn thắng nữa để bắt kịp kỷ lục 47 lần in dấu giày vào bàn thắng trong một mùa giải Premier League của Andy Cole và Alan Shearer, trong bối cảnh mùa giải chỉ còn 7 vòng đấu nữa.
Phong độ và thể trạng của Salah đủ để thuyết phục chủ sở hữu của Liverpool, Fenway Sports Group (FSG) phá bỏ chính sách thông thường về các cầu thủ lớn tuổi và đề nghị anh một bản hợp đồng mới kéo dài 2 năm, hiện đã được ký kết.
Hồi tháng 2, phong độ của Salah tốt đến mức HLV trưởng Arne Slot đã bàn về khả năng anh giành Quả Bóng Vàng. Ông cho rằng cơ hội đó phụ thuộc vào số danh hiệu mà Liverpool có thể giành được. Vào thời điểm ấy, The Reds đang dẫn đầu cuộc đua vô địch Premier League, chuẩn bị đá trận chung kết Cúp Liên đoàn và vẫn còn góp mặt ở Champions League.
6 tuần sau, bối cảnh đã thay đổi. Liverpool vẫn đang trên đường tiến tới chức vô địch Premier League - một thành tích tuyệt vời trong mùa đầu tiên của Slot tại Anh, song phong độ đã có phần chững lại.
PSG đã chấm dứt hành trình ở Champions League của Liverpool, Newcastle là đội thắng xứng đáng trong trận chung kết Cúp Liên đoàn, và dù Liverpool vẫn giành được 3 điểm trong phần lớn các trận ở giải quốc nội, màn trình diễn đã kém thuyết phục hơn rõ rệt so với phong độ rực sáng trước đó.
Phong độ của Salah cũng đi theo xu hướng tương tự. Ngôi sao 32 tuổi đã không ghi bàn từ tình huống bóng sống trong 7 trận gần nhất, với hai bàn gần đây nhất đều đến từ chấm phạt đền trong chiến thắng 3-1 trước Southampton hôm 8/3. Kể từ đó, Salah chưa có thêm bàn thắng hay kiến tạo nào - chuỗi không tham gia bàn thắng kéo dài 4 trận, dài nhất kể từ tháng 3/2021.
Thời điểm này có thể không phải ngẫu nhiên. Lần duy nhất trước đó Salah trải qua 5 trận liên tiếp không nổ súng hoặc kiến tạo cho Liverpool cũng diễn ra vào tháng 3, năm 2019. Vì lý do nào đó, mùa xuân dường như không phải là thời điểm lý tưởng với Salah.
Vì vậy, dù việc ký hợp đồng mới và khả năng Liverpool đăng quang Premier League khiến nhiều người phấn khởi, vẫn có lý do chính đáng để phân tích vì sao Salah đang sa sút, và làm thế nào để anh cùng Liverpool trở lại đỉnh cao phong độ như đầu mùa.
Có một số yếu tố cụ thể có thể ảnh hưởng tới phong độ gần đây của Salah.
Một trong số đó là Ramadan - tháng lễ của người Hồi giáo yêu cầu tín đồ nhịn ăn từ bình minh đến hoàng hôn mỗi ngày. Một nghiên cứu năm 2007 đăng trên tạp chí British Journal of Sports Medicine, phân tích 55 cầu thủ nam trong tháng Ramadan, cho thấy hiệu suất của họ giảm đáng kể ở các hạng mục như tốc độ, khả năng đổi hướng, rê bóng và thể lực - gần 70% cầu thủ được hỏi tin rằng khả năng tập luyện và thi đấu của họ bị ảnh hưởng tiêu cực.
Salah có thể trạng tuyệt vời và đã đá chính cả 31 trận Premier League mùa này, nhưng không ngạc nhiên nếu cơ thể anh bị ảnh hưởng bởi nhịp sinh học đặc biệt ấy, bất chấp thời điểm diễn ra Ramadan thay đổi hàng năm nên khó có thể quy mọi lần sa sút trong mùa xuân cho yếu tố này.
Có những nguyên nhân thuần bóng đá nữa. Kể từ cuối trận lượt về thua PSG, Salah đã phải thi đấu mà không có một hậu vệ phải thực thụ hỗ trợ phía sau do Trent Alexander-Arnold chấn thương và Conor Bradley vẫn chưa trở lại.
Sự vắng mặt của Alexander-Arnold đã làm giảm đáng kể sức mạnh tấn công của Liverpool, và ảnh hưởng đến khả năng của Salah trong việc tìm khoảng trống bên cánh phải. Gần đây, khả năng tạo cơ hội và thắng những pha đối đầu tay đôi của Salah cũng giảm đi thấy rõ.
Chỉ số kết hợp giữa kỳ vọng bàn thắng không penalty (non-penalty xG) và kỳ vọng kiến tạo (xA) của Salah trong 8 trận gần đây chỉ còn 0,41 mỗi 90 phút, trước đó là 0,89. Biểu đồ dưới đây cho thấy Salah hiện giữ biên rộng hơn, thay vì cắt vào trung lộ như giai đoạn đầu mùa - nơi anh từng chơi rất hiệu quả.
Việc Salah không còn ghi bàn với tốc độ chóng mặt như trước đó cũng không phải điều bất ngờ. Anh ghi 32 bàn trong 41 trận đầu tiên trên mọi đấu trường - con số gần như phi lý. Đó là lý do những cuộc bàn luận về Quả Bóng Vàng khi ấy là hoàn toàn hợp lý. Vậy điều gì đã thay đổi?
Thật ra, Salah không phải là đang bỏ lỡ quá nhiều cơ hội - mà là cơ hội không còn đến nhiều như trước. Và khi có thời cơ, chân sút người Ai Cập cũng không còn sắc bén như vài tháng trước.
Trận gặp Fulham, Salah sút vọt xà từ cự ly gần trong một tình huống lẽ ra phải làm tốt hơn. Vài ngày trước đó, trong trận derby Merseyside với Everton, anh đánh đầu thẳng vào tay Jordan Pickford từ trong vòng cấm. Liverpool cũng không được hưởng quả phạt đền nào trong 4 trận gần nhất - khiến hành trình phá kỷ lục số lần tham gia bàn thắng trong một mùa giải Premier League của Salah bị chững lại (Salah đã thực hiện thành công cả 9 quả phạt đền Liverpool được hưởng - nhiều nhất giải đấu).
Sự kết nối ăn ý giữa Salah - Cody Gakpo, và ở mức độ thấp hơn là với Luis Diaz, cũng bị gián đoạn, do Gakpo sa sút thể lực và Diaz mất phong độ.
Đầu mùa, những pha tạt bóng của Salah về phía cột xa đã trở thành miếng đánh lợi hại. Liverpool có nhiều khoảnh khắc đáng nhớ trước Everton, Tottenham, Man City, Fulham (sân nhà), Leverkusen, Chelsea, Bologna và MU từ những pha bóng như vậy.
Trong trận hòa Fulham 2-2 ở Anfield hồi tháng 12, Salah tạt bóng chuẩn xác để Gakpo lao vào ghi bàn. Và ở trận gặp Leverkusen, anh cũng có pha kiến tạo tương tự, rồi sau đó đặt Diaz vào vị trí ghi bàn. Chính sự chính xác trong khâu chuyền bóng của Salah đã gây ra nhiều khó khăn cho hàng thủ đối phương, vào thời điểm Liverpool đang thăng hoa.
Những pha kiến tạo của Salah mùa này thường đến từ hai tình huống: tạt về cột xa, hoặc xử lý khéo léo rồi nhả bóng - ví dụ như bàn của Szoboszlai vào lưới Man City hay bàn của Mac Allister trước Newcastle. Tuy nhiên, trong hai trận gần nhất, dù vào được vị trí thuận lợi tương tự, Salah không còn tung ra những quả tạt chất lượng như trước.
Một đường tạt cho Gakpo gần đây bị quá mạnh và không tìm đến mục tiêu, và một tình huống khác cũng đi vào khoảng không. Theo dữ liệu từ Opta và FotMob, ở 6 trận gần nhất, Salah chỉ có 3 quả tạt thành công, trong khi 16 lần không tìm đến đồng đội.
Có thể đơn giản là đối phương đã phòng ngự tốt hơn trước anh. Nuno Mendes chơi xuất sắc trong cả hai lượt trận gặp PSG, và chiến thuật hợp lý của Newcastle ở chung kết Cúp Liên đoàn đã khiến cả Liverpool gặp khó, không chỉ riêng Salah. Tại Wembley, anh chỉ có một lần chạm bóng trong vòng cấm - chỉ là lần thứ hai điều đó xảy ra trong một trận đấu kéo dài 90 phút của Salah cho Liverpool trong 7 mùa gần đây.
Fulham cũng tổ chức tốt và rõ ràng đã có một kế hoạch cụ thể để vô hiệu hóa Salah. Họ thường xuyên dùng 2, thậm chí 3 cầu thủ bọc lót, buộc Salah phải xoay lưng với khung thành và chuyền bóng về. Cụ thể, sự phối hợp giữa Antonee Robinson, Alex Iwobi và Calvin Bassey thường được dùng để bóp nghẹt Salah.
Thật trùng hợp, hai trận hiếm hoi ở Premier League mùa này Salah không tung ra nổi cú sút trúng đích nào chính là trước Fulham. Trận lượt đi ở Anfield, Liverpool bị mất người sớm sau tấm thẻ đỏ của Andy Robertson, khiến mọi việc khó khăn hơn. Trận lượt về vừa qua đơn giản là một ngày kém may mắn với hàng loạt màn trình diễn dưới sức.
Thêm nữa, không thể không nhắc tới yếu tố thể lực. Salah đã chơi tới 45 trận mùa này và hiếm khi được thay ra hoặc nghỉ ngơi. Với khởi đầu quá đỗi ấn tượng - ghi bàn trong 3 trận mở màn mùa giải, một giai đoạn chững lại như hiện tại gần như là điều tất yếu.
Ngay cả trong giai đoạn sa sút này, Salah vẫn là cầu thủ tấn công xuất sắc nhất nước Anh với tổng số bàn thắng và kiến tạo nhiều hơn bất kỳ ai, và chỉ xếp sau Bruno Fernandes của MU về số cơ hội tạo ra.
Về đích một cách ì ạch để giành danh hiệu cá nhân có thể không phải cách lý tưởng, và chắc chắn không đủ giúp anh chạm tay vào Quả Bóng Vàng, song rốt cuộc, chuỗi trận thất vọng này có lẽ cũng sẽ bị lãng quên theo thời gian. Và Liverpool có thêm hai năm nữa để trông chờ vào "Vua Ai Cập" của họ.
Việc giai đoạn sa sút này là dấu hiệu của một vấn đề dài hạn hay chỉ là cú sảy chân nhỏ trên con đường huy hoàng - có lẽ sẽ chỉ được làm sáng tỏ ở mùa giải tới, khi gần như chắc chắn Liverpool sẽ bước vào hành trình bảo vệ ngôi vương Premier League.
Đăng ký nhận tin tức từ Tạp chí Bóng đá
